Mówi się, że Zamość jest niezdobytą twierdzą, jednakże wtajemniczeni wiedzą:-) , że szturmem Hetmański Gród został zdobyty przez …wojska Polskie , a jeden ze zdobywców ma w Zamościu swoją ulicę gdzie ona sie znajduję? . Przewodnik po Zamościu dziś przedstawia te wydarzenia.
Naczelny wódz wojsk Księstwa Warszawskiego książę Józef Poniatowski po bitwie pod Raszynem – 19 IV 1809 – rozpoczął ofensywę w kierunku Galicji. Po wkroczeniu do Lublina wojska dowodzone przez gen. Kamieńskiego przybyły pod Zamość w dniu 15 V 1809. Załoga austriacka liczyła wówczas około 3 tys. ludzi, którymi dowodził pułk. Ferdynand Paluszky. Austriacy się nie poddawali. W związku z tym książę Józef Poniatowski przysłał pod Zamość oddziały pod dowództwem artylerzysty gen. Jana Pelletiera, który przejął dowództwo nad wojskami polskimi. Mimo wzmocnienia zdobycie twierdzy nie było łatwe, w związku z tym wysłano kolejne posiłki , jednakże Austriacy stacjonujący w Zamościu nadal się nie poddawali. Nocą z 19 na 20 V wojska polskie zaskoczyły obrońców i przypuściły szturm, po którym opór austriacki został złamany a oblegający przekroczyli mury twierdzy. w końcowym efekcie walki toczyły sie przed ratuszem i zakończyły na Rynku Wielkim, Austriacy skapitulowali . W szturmie zginęło ok. 300 żołnierzy austriackich 10 razy mniej żołnierzy polskich. Reszta żołnierzy austriackich, wraz z komendantem, trafiła do niewoli. Należy także dodać, że wojska Księstwa Warszawskiego były wspierane przez mieszkańców Zamościa i okolic, którzy przekazywali ważne informacje jak również walczyli z bronią w ręku.
22 V 1809 r. na Rynku Wielkim odbył się uroczysty przegląd wojska z udziałem księcia Józefa Poniatowskiego. Książe został entuzjastycznie przywitany przez Zamościan, a w kolegiacie odprawiono specjalne dziękczynne nabożeństwo. Na mocy pokoju zawartego między cesarzem Napoleonem a Austrią w Schoenbrunn (14 X 1809) terytorium Księstwa Warszawskiego powiększyło się o tereny Galicji Zachodniej i okręg zamojski Galicji Wschodniej.