Zamość został założony przez hetmana Jana Zamoyskiego, na mocy aktu lokacyjnego,
wydanego 10 kwietnia 1580 roku i jest renesansowym przykładem harmonii i piękna, to
doskonałe połączenie myśli włoskiego architekta oraz oczekiwań fundatora.
Plan miasta wpisany jest jakby w organizm człowieka. Głowa to pałac, dwa ramiona lub płuca to świątynia oraz akademia – odpowiedzialne za sferę duchową i naukową, ulica Grodzka stanowi kręgosłup miasta, sercem jest ratusz a bastiony to nogi i ręce. Fortyfikacje bastionowe przez całe stulecia skutecznie broniły mieszkańców przed najazdem obcych wojsk.
Rynek Wielki o wymiarach 100 na 100 metrów to idealny kwadrat, przy którym architekt miasta Bernardo Morando zaprojektował podcieniowe kamienice.
W pierzei północnej rynku wzniesiono główną budowlę rynku ratusz ( z wachlarzowymi schodami) upiększany i przebudowywany na przestrzeni wieków, do dziś stanowi wizytówkę Padwy Północy.
Na Rynku Solnym odbywał się handel zarówno tymi tanimi jak i drogimi towarami, wśród tych ostatnich należy wymienić sól jako szczególny i bardzo drogi wówczas produkt.
Akademia Zamojska powstała pod koniec życia fundatora i była trzecią, wyższą uczelnią w Rzeczypospolitej, po Akademii Krakowskiej i Wileńskiej. Podczas otwarcia Akademii padły najsłynniejsze i ważne także dziś słowa Jana Zamoyskiego : „Takie będą Rzeczypospolite, jakie Jej młodzieży chowanie.”
Katedra wzniesiona jako wotum wdzięczności Panu Bogu za liczne zwycięstwa hetmana odniesione u boku króla Stefana Batorego.
W podziemiach kaplicy Zamoyskich został pochowany hetman Zamoyski i inni najważniejsi przedstawiciele rodu.
Pozostali Zamoyscy ich małżonkowie roku oraz księża infułaci, profesorowie Akademii Zamojskiej spoczywają po innymi, bocznymi kaplicami.
W Zamościu przed wiekami mieszkali obok Polaków, Ormianie, Grecy, Włosi, Rusini, Żydzi, Niemcy, Szkoci, było to miasto wielonarodowe i wielokulturowe.
Zapraszam na zwiedzanie Zamościa z przewodnikiem https://przewodnikzamosc.pl/?page_id=746
Zamość został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO, jako jedno z nielicznych miejsc w Polsce.