Zofia Zamoyska z Czartoryskich ur. 15.10.1778 roku w Warszawie, zm. 27.02.1837 roku we Florencji – dziś przypada 177 rocznica jej śmierci – przez pierwsze lata życia mieszkająca w pałacu w Puławach ( na zdjęciu), była wyjątkowo, wręcz zjawiskowo piękną niewiastą, uważano ją nawet za najbardziej urodziwą damę Europy epoki Oświecenia.
Karnawał zbliża się do końca, Już pojutrze jego ostatnia sobota, „ostatki” ( w niektórych regionach Zamojszczyzny nazywane „kłódką”). Ten artykuł jest własnie wspomnieniem Matki Rodu Zamoyskich opowiada także o balach i zabawach sprzed wieków.
Malarze wprost „bili się” o to by móc sportretować śliczną księżniczkę. Poeci uznawali za jutrzenkę piękności, pączek róży – tworzyli dla niej wiersze , wśród nich J. Szymanowski pisał:
„Zosiu, Zosiu moja Luba, jakżeś oczom miła,
pięknych kwiatów jesteś zguba i róże zgasiłaś.”
i wiersz Kniaźnina :
„Potok z góry bystro płynie,
Zielonej grożąc równinie,
Ryczy burza, szumią wiatry,
Łamie wicher pyszne Tatry,
W kwitnącej Zosia dolinie,
Między gór strażą dokoła,
Wita jutrzenkę wesoła.”
Już w czternastej wiośnie życia księżniczka Zofia została wyróżniona przez samego króla Stanisława Poniatowskiego i wybrana przez Niego – na corocznym karnawałowym spotkaniu najwyższych rodzin na najpiękniejszą młodą damę Rzeczypospolitej.
Trwają ostatki, kończy się karnawał, a podczas jednego z balów – w pałacu Czartoryskich w Puławach – tak opisuje pannę Czartoryską jej bliska znajoma Anna Nakwaska : „Księżniczka Zofia była panną młodą. Widzę jeszcze po latach śliczną, młodziusieńką twarzyczkę, iskrzące się oczy w złocistym wianku na głowie, co czarne włosów jej sploty przystrajał, kiedy, jako wieśniaczka przoduje i wywija ochoczo krakowiaka” A tańczono wtedy aż do świtu całą noc, to była wielka atrakcja dla wspólczesnych ludzi wyższych sfer, między innymi w Puławach czy Zamościu . Ale jak wyznawała, z pewnym żalem sama późniejsza Ordynatowa Zamoyska „zabawa zdawała się być wtedy najważniejszym obowiązkiem, wszystko wtedy musiało być zabawne”
Księżniczka Zofia poślubiła wielkiego mecenasa sztuki XII Ordynata Stanisława Kostkę Zamoyskiego i urodziła dziesięcioro dzieci, 7 synów i 3 córki, na portrecie powyżej widzimy ją wraz z 6 dzieci.
A oto „Rady dla córki” Zofii Ordnatowej Zamojskiej :
„Bądź łagodną, moja droga. Bóg ci to sam nakazuje, jest to najpiękniejsza i najponętniejsza cnota w kobiecie, bądź nią, bo ona ci zachowa przywiązanie twego męża, a panowanie łagodności jest jedynem panowaniem, o które kobiecie ubiegać się wolno, ale jest ono wszechmocne. Bądź łagodną nawet z zalotności, na tę jedyną zalotność pozwalam, bo nic brzydszego, nic bardziej odpychającego być nie może, jak opryskliwość, nic nie szpeci więcej kobiety najmilszej, nic bardziej nie niszczy jej wdzięku”
W ogromnej mierze współcześnie żyjący Zamoyscy wywodzą się z małżeństwa Stanisława Kostki z Zofią z Czartoryskich, którzy są prapra…dziadami obecnego prezydenta Zamościa Marcina Zamoyskiego jak również pisarza Adama Zamoyskiego
W Zamościu na Rynku nie tylko latem jest pięknie i zawsze przyjść warto na dłużej lub na chwilę. Na zdjęciu widzimy nasze Forum Romanum gdzie odbywają się najważniejsze uroczystości, wydarzenia kulturalne, patriotyczne, muzyczne oraz inne atrakcje. Starówka zamojska znowu zaczyna tętnić życiem, wszyscy nie tylko czujemy wiosnę ale także ją widzimy