Archiwa tagu: Żydzi Zamość

Tysiące Polaków ratowało Żydów z narażeniem własnego życia

Ulmowie1

Słudzy Boży  Rodzina Ulmów

Samarytanie z Markowej – Polacy, w tym sześcioro kilkuletnich dzieci zostali zamordowani w 1944 r. przez Niemców za pomoc Żydom. Dziś otwierana jest na Uniwersytecie w Montrealu wystawa poświęcona rodzinie Ulmów. Obecnie w Kościele toczy się proces beatyfikacyjny całej, bohaterskiej rodziny.

W czasie okupacji niemieckiej co najmniej 1600 Polaków z terenu jednego tylko województwa ( podkarpackiego) ukrywało ponad 2900 Żydów.  Niemcy zamordowali tam ok. 200 Polaków ratujących Żydów.

Markowa leży niedaleko Ziemi Zamojskiej, także w bliższych okolicach Zamościa Niemcy zabijali Polaków, którzy z narażeniem własnego życia pomagali Żydom. Przykładowo Aleksander i Teofila Bajakowie Z Białowoli, za pomoc udzieloną Jakubowi Grinerowi zostali uhonorowani medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Medalem tym uhonorowano również Franciszkę Walczyszyn z Kraczewa na Zamojszczyźnie. Ta odważna kobieta podczas wojny pomagała rodzinie Sohar, która uciekła z getta w Komarowie i ukrywała się w pobliżu Kraczewa .

Kolejna z odznaczonych rodzin to Cecylia i Maciej Brogowscy z Bełżca. W czasie II wojny światowej ocalili życie Irenie Sznycer, 5-letniej żydowskiej dziewczynce . Przez 3 lata ukrywali ją w swoim domu wiedząc, ze w każdej chwili sami mogą zostać zabici. Kiedy w pobliżu pojawiali się Niemcy, dziewczynkę chowano do piwnicy,  żeby  mała Irenka się nie bała zawsze towarzyszyło jej jedno z trojga dzieci Brogowskich…

Do Zamościa nie tylko z wycieczką

ratuysz ormianskie chmury

Na zdjęciu po prawej stronie ratusza widzimy kamienice Ormiańskie

Hetman  Jan Zamoyski miał wielki szacunek dla przedstawicieli innych narodów, czy religii, sam głęboko wierzący katolik początkowo planował osiedlanie się w Zamościu jedynie swoich współwyznawców,  zmienił jednak zdanie z uwagi na małą liczbę napływających osadników. I Ordynat zezwolił na na osiedlanie się Ormian na mocy dokumentu z kwietnia 1585 roku, Najpiękniejsze kamienice przy ulicy Ormiańskiej zostały wybudowane właśnie przez tych bogatych kupców ze wschodu. Ormianie uzyskali także zgodę na budowę swojego kościoła, który przetrwał do początków XIX wieku, a obecnie znajduje się w tym miejscu komfortowy hotel Renesans

Następnie pozwolenie ( na podstawie specjalnego dokumentu z 26 lutego 1588 r) na osiedlanie w Zamościu uzyskali Żydzi Sefardyjscy,  pochodzący z południa Europy, Włoch, Hiszpanii skąd zostali przegonieni. Zajmowali się oni przede wszystkim handlem drogimi towarami czy intratnym rzemiosłem. Dawna dzielnica żydowska to Rynek Solny, ulica Pereca i okolice synagogi. Na budowę tej pięknej świątyni wybudowanej w stylu renesansowym, która przetrwała do naszych czasów zezwolił Zamoyski.

Grekom specjalny przywilej Jan Zamoyski wydał rok później w styczniu 1589 r., oni także posiadali swoją świątynie, obecnie jest to kościół Świętego Mikołaja. Jedna z kamienic przy Rynku Wielkim, w pierzei południowej została wybudowana i przed wiekami należała do Greka Manuela Masapete.

Jako przewodnik po Zamościu przypominam, że w hetmańskim grodzie mieszkali także przedstawiciele wielu innych narodów, miedzy innymi Włosi, Szkoci, Holendrzy, Rusini, Niemcy, czy też osadnicy pochodzący z wielu polskich miast. Widzimy zatem, że do Perły Renesansu warto wybrać się nie tylko na wycieczkę ale także na stałe 🙂 chociaż wycieczkę również warto zorganizować i skontaktować się z przewodnikiem, tu szczegóły: https://przewodnikzamosc.pl/?page_id=746 Zapraszam